Хӏара йаззам РУВИКИ чуьра бу — маьрша энциклопеди
ХӀара йаззам бу Россера лакхарчу тӀегӀанера мехкан дакъошах лаьцна. Политикин хӀоттам лаьцна, хьажа Российн пачхьалкхан хӀоттам. 1918 шерера дуьйна российн федерализман истори лаьцна, хьажа Российн Федеративан хӀоттам. Массо а тайпана мохк бекъар, царна юкъахь муниципалан, тӀеман, экономикин лаьцна, хьажа Российн мохк бекъар.
Дехар «Российн регионаш» хьажийна йу кхузе; II а, III а кхайкхаман Пачхьалкхан думера фракцех лаьцна см. Российн регионаш (депутатийн тоба).
Ков:Политика
|
Росси
|
Серера йаззам
Политикин система Российн
|
|
Пачхьалкхан хӀоттам
Российн Федерацин Конституци
- Конституци тӀеэцарах дерриг халкъо кхаж тасар (1993)
- Нисдарш тӀетохар:
- 2008 • 2014 февраль • 2014 июль • 2020
- Российн Конституцин нисдаршна Йукъарароссийн кхаж тасар (2020)
Российн Федерацин Президент
- Путин Владимир
- Президентан администраци
- Кхерамазаллин Кхеташо
Правительство
- Правительствон Председатель
- Мишустин Михаил
- Правительствон хӀоттам
Федералан гулам
- Федерацин кхеташо
- Федерацин кхеташонан декъашхой
- Федерацин кхеташонан Председатель
- Матвиенко Валентина
- Пачхьалкхан дума
- Пачхьалкхан думан депутаташ
- Пачхьалкхан думан Председатель
- Володин Вячеслав
Суьдан система
- Конституцин суд
- Лакхара суд
Прокуратура
Федеративан хӀоттам
- Республикаш
- Мехкаш
- Областаш
- Федералан маьӀна долу гӀаланаш
- Автономин областаш
- Автономин гуонаш
Харжамаш
- Парламентан харжамаш:
- 1990 • 1993 • 1995 • 1999 •
2003 • 2007 • 2011 • 2016
- Президентан харжамаш:
- 1991 • 1996 • 2004 •
2008 • 2012 • 2018
- Референдумаш: 1991 • 1993
- Политикин партеш
- Центран харжаман комисси
- Арахьара политика
- Арахьара экономикин политика
- Чоьхьара политика
- ТӀеман хьал
- Российн гражданалла
- Оппозици
- Адаман бакъонаш
- Дуьненайукъара кхолламашкахь дакъалацар
|
Российн Федерацин субъект йа дацдина Федерацин субъект, Российн субъект, РФ субъект — Российн Федерацин лакхарчу тӀегӀанера мехкан декъан цӀе.
губернатор йа корта), законашкхолларан (регионийн парламенташ), суьдан (субъектан конституцин (уставан) суд) Ӏедалан геннаш ду. Субъектийн ю шайн конституци йа устав, ткъа кхин а шен законаш, уьш тӀеоьцу регионийн парламенташа. Федерацин субъектийн шишша векал ву российн парламентан лакхарчу палатехь — Федерацин Кхеташонехь. Пачхьалкхан Ӏедалан федералан меженийн юкъаметтигашкахь ерриг федерацин субъекташ, цхьатерра бакъонаш ю. Субъектийн бакъонаш ю Конституцис субъектийн дӀаелла агӀонаш листа. Российн Федерацин субъектийн бакъо йац цунна йукъара араяла[2].
ХӀокху заманан Российн федеративан хӀоттам
Экономикин гӀуллакх
Хьажа кхин а
- ISO 3166-2:RU
- Российн административан-мехкан бекъар
- Российн кӀошташ
- Российн административан-мехкан бекъаран истори
- РСФСР административан-мехкан бекъаран истори
- Российн Федерацин субъектийн кодаш (ГИБДД-ГАИ код)
- Меттигера ша-шенан урхалла Россехь
Билгалдахарш
- территориальных разногласий между федеративному устройству России, на спорной территории Крыма располагаются субъекты Российской Федерации — город федерального значения Севастополь. Согласно административному делению Украины, на спорной территории Крыма располагаются регионы Украины — Автономная Республика Крым и город со специальным статусом Севастополь.
- Wayback Machine.
Хьажоргаш
Российн Федерацин конституци |
---|
1993 шеран Российн конституци |
- Конституцин хӀоттам
- Адаман а, гражданин а бакъонаш а, маршо а
- Федеративан хӀоттам
- Пачхьалкхан Ӏедалан меженаш
- Меттигера ша-шена урхалла
- Хийцаран процедураш
| Конституцин истори
Кондицеш •
Панинан—Фонвизинан конституци •
Пачхьалкхан уставан грамота •
Муравьёв Никитин конституци •
Пестель Павелан Оьрсийн бакъдерг •
Российн империн Коьрта законаш •
1905 шеран 17 октябран манифест •
1918 шеран РСФСР Конституци •
1925 шеран РСФСР Конституци •
1937 шеран РСФСР Конституци •
1978 шеран РСФСР Конституци
| |
---|
Конституци дийцаре йиллар |
- Конституцин къоьлла Россехь (1992—1993)
- Федеративан барт
- Конституцин кхеташо
- Конституцин гулам
- 1993 шарахь дерриг халкъо кхаж тасар
- Конституцин де
|
---|
Конституцин бакъо |
- Федералан конституцин закон
- Гражданалла
- Харжамийн система
- Конституцин суд
|
---|
Пачхьалкхан символаш |
- Байракх
- ХӀост
- Шатлакхан илли
| Пачхьалкхан хӀоттам
- Гражданалла
- Конституци
- Президент
- Правительство
- Федералан гулам
- Йукъараллин палата
- Суьдан система
- Конституцин суд
- Политикин партеш
- Чоьхьара политика
- Арахьара политика
| |
---|
Географи |
- Коьрта гӀала
- Геологи
- Минералан ресурсаш
- Рельеф
- Климат
- Латтанаш
- Ораматаш
- Дийнаташ
- Экологи
|
---|
Истори | |
---|
Экономика |
- Истори
- Валюта
- Гознак
- Промышленность
- Юьртбахам
- Транспорт
- ЗӀе
- Интернет
- Пошта
- Пайден маьӀданаш
- Туризм
- къоман паркаш
- дерраг дуьненан тӀехьало
- Банкан гӀуллакх
- Страховкан базар
- Экономикин кӀошташ
|
---|
ТӀеман ницкъаш |
- Латтан тӀиера эскарш
- ХӀаваан-космосан ницкъаш
- ТӀеман-ХӀордан флот
- Стратегин Ӏалашонан ракетийн эскарш
- ХӀаваан-десантан эскарш
|
---|
Бахархой |
- ГӀаланаш
- Яккхийнарш
- коьрта гӀаланаш
- Агломерацеш
- Демографин къоьлла
- Бахархой миграцеш
- Бахархой охьаховшар
- Ярташка охьаховшар
- Этносаш
- Меттанаш
- Дин
|
---|
Оьздангалла |
- Ӏилма
- Дешар
- Литература
- Архитектура
- Суртдилларан говзалла
- Музыка
- Театр
- Опера
- Балет
- Цирк
- Кинематограф
- МХГӀ
- Рунет
- Ӏиданаш
- Кухни
|
---|
Спорт |
- Автоспорт
- Альпинизм
- Баскетбол
- Волейбол
- Гимнастика
- Яй атлетика
- Лыжийн спорт
- Самбо
- Теннис
- Футбол
- Хоккей
- Шахматаш
|
---|
Российн федерацин регионаш |
---|
|
Областаш | |
---|
Фед. лараме гӀаланаш | |
---|
Автономин область | |
---|
Автономин гуонаш | |
---|
|
|
---|
Республикаш |
- Адыгейчоь
- Алтай
- Башкирийчоь
- Буряти
- ГӀалгӀайчоь
- ГӀалмакхойчоь
- ГӀебартойн-Балкхаройчоь
- ГӀезалойчоь
- ГӀирма[1]
- ДегӀаста
- Карели
- Коми
- Кхарачой-Чергазийчоь
- Къилбаседа ХӀирийчоь-Алани
- Марий Эл
- Мордови
- Нохчийчоь
- Тыва
- Удмурти
- Хакаси
- Чуваши
- Якути (Саха)
| |
---|
Мехкаш |
Алтайн мохк •
Байкалдехьара мохк •
Камчаткин мохк •
Краснодаран мохк •
Красноярскан мохк •
Перман мохк •
Приморьен мохк •
Ставрополан мохк •
Хабаровскан мохк
|
---|
Областаш |
- Амуран область
- Архангельскан область
- Аштаркханан область
- Белгородан область
- Брянскан область
- Владимиран область
- Волгоградан область
- Вологдин область
- Воронежан область
- Ивановн область
- Иркутскан область
- Калининградан область
- Калугин область
- Кемеровн область
- Киров область
- Костромин область
- Курганан область
- Курскан область
- Ленинградан область
- Липецкан область
- Магаданан область
- Москохан область
- Мурманскан область
- Нижни Новгородан область
- Новгородан область
- Новосибирскан область
- Омскан область
- Оренбурган область
- Орелан область
- Пензин область
- Пскован область
- Ростован область
- Рязанан область
- Самарин область
- Саратовн область
- Сахалинан область
- Свердловскан область
- Смоленскан область
- Тамбовн область
- Тверан область
- Томскан область
- Тулин область
- Тюменан область
- Ульяновскан область
- Челябинскан область
- Ярославлан область
|
---|
Автономин кхолламаш |
- Жуьгтийн автономин область
- Ненцойн автономин гуо
- Ханты-Мансийн автономин гуо-Югра
- Чукчийн автономин гуо
- Ямал-Ненцойн автономин гуо
|
---|
Федералан маьӀна долу гӀаланаш |
- Москох
- Байконур[2]
- Петарбух
- Севастополь[1]
|
---|
- ↑ къаьмнашна юкъахь къобал ца дина Россех тоьхна махкахь
- Байконур гӀала, Федералан маьӀна долу гӀалин санна
|