Донецкан Халкъан Республика
| Российн Федерацин субъект | |||||
| Донецкан Халкъан Республика | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| оьрс. Донецкая Народная Республика оьрс. Сталинская область оьрс. Донецкая область | |||||
 | |||||
|
|||||
| 48°07′54″ къ. ш. 37°45′00″ м. д.HGЯO | |||||
| Пачхьалкх |
 Росси |
||||
| Адм. центр | Донецк | ||||
| Республикин корта | Пушилин Денис Владимирович | ||||
| Республикин правительствон председатель | Солнцев Евгений Александрович | ||||
| Истори а, географи а | |||||
| Кхоллар | 2022 шеран 30 сентябрехь | ||||
| Локхалла | 336 метр | ||||
| Сахьтан аса | MSK (UTC+3) | ||||
| Бахархой | |||||
| Официалан мотт | оьрсийн | ||||
|
|
|||||
| Официалан сайт(оьр.) | |||||
 Медиафайлаш РУВИКИ.Медиа чохь | |||||
Донецкан Халкъан Республика — субъект, цунна йукъара республика. Кхоьллина 2022 шеран 30 сентябрехь Российн йукъа эцаран барт бахьнехь[1].
Истори
2014 шеран Украинера пачхьалкхан харцамал тӀаьхьа оьрсийн мотт буьйцу къилба-малхбален бахархоша, керла Ӏедал къобал ца дира. Донецкан областех йуьйлайелла массашкахь дуьхьалонаш, цара халкъан тӀемлойн дакъош кхоьллира. Украинин эскарна а, националистийн тӀеман тобанашна а йукъахь хилла тасадаларш дӀадирзира, ондачу бронетехникех а, кеманех а пайда а оьцуш, буьззинчу барамехь тӀеман гӀуллакхаш дӀадаьхьира.
Донецкехь, рогӀера дуьхьалонан митинг йинчул тӀаьхьа, цуьнан декъашхоша дӀалаьцна Донецкан областан кхеташонан гӀишло а, областан администраци а, 7 апрелехь кхоьллира Халкъан кхеташо, цуо тӀеийцира Донецкан Халкъан Республика (ДХР) йозуш ца хиларан деклараци а, пачхьалкхан йозуш ца хилар дӀакхайкхоран акт а[2].
Оццу шеран 11 майхь хилла Луганскан областашкахь референдумаш республикин статусах лаьцна, цу тӀехь 89,7% харжамхоша кхаьжнаш тесна шаьш къастам бан, ткъа 96,2%, догӀуш ма-хиллара. 12 майхь халкъан Республикаш пачхьалкхан суверенитет кхайкхийра 18 майхь, тӀеийцира ДХР конституци; Украинин Ӏедалша а, иштта дукхахйолчу дуьненан пачхьалкхаша а къобал ца дира плебисцитан жамӀаш.[3]
Донецкан Халкъан республикан дуьххьарлера куьйгалхо хаьржира Республикин Халкъан Кхеташоно тӀеэцначу резолюцина тӀе а тевжаш, иза тӀеэцна 2023 шеран 23 сентябрехь. Российн Федерацин субъектан куьйгалхо ша харжале, республикин куьйгалхочун декхарш кхочуш деш верг вара.[4]
Физико-географин амал
Донецкан Халкъан Республикин малхбузехь а, къилбаседа-малхбузехь а доза ду Украинин Днепропетровскан а, Харьковн областашца, къилбаседа-малхбалехь — Луганскан Халкъан Республикица, къилба-малхбалехь — Ростовн область, къилбехахь Азов-хӀорд бу, къилба-малхбузехь доза ду Запорожьен областца.
Административан-мехкан бекъабалар
Административан-мехкан хӀоттаман гуран чохь, 2023 шеран 6 апрелан законаца, ДХРна йукъадогӀу 30 административан-мехкан дакъа, царна йукъахь 12 республикин маьӀна долу гӀала шайн куьйгакӀера нах беха меттигашца, 18 кӀоштМеттигера ша шена урхаллин гуран чохь, административан-мехкан дакъойн дозанаш чохь бира 30 гӀалин гуо а, 18 муниципалан гуо[6][7].
| Административан-мехкан дакъош (муниципалан кхолламаш) ДХР | ||
|---|---|---|
| № | Административан- мехкан дакъа (муниципалан кхоллам) | Административан йукъ |
| Республикин маьӀнийн гӀаланаш (гӀалин гуонаш) | ||
| 1 | Горловка | Горловка гӀала |
| 2 | Дебальцево | Дебальцево гӀала |
| 3 | Докучаевск | Докучаевск гӀала |
| 4 | Донецк | Донецк гӀала |
| 5 | Енакиево | Енакиево гӀала |
| 6 | Иловайск | Иловайск гӀала |
| 7 | Краматорск | Краматорск гӀала |
| 8 | Макеевка | Макеевка гӀала |
| 9 | Мариуполь | Мариуполь гӀала |
| 10 | Снежни | Снежни гӀала |
| 11 | Торез | Торез гӀала |
| 12 | Харцызск | Харцызск гӀала |
| КӀошташ (муниципалан гуоннаш) | ||
| 13 | Александровкин | Александровка гӀтп |
| 14 | Амвросиевкин | Амвросиевка гӀала |
| 15 | Артёмовскан | Артёмовск гӀала |
| 16 | Велики Новосёлкин | Велики Новосёлка гӀтп |
| 17 | Волновахин | Волноваха гӀала |
| 18 | Володарски | Володарски гӀтп |
| 19 | Добропольен | Доброполье гӀала |
| 20 | Константиновкин | Константиновка гӀала |
| 21 | Красноармейскан | Красноармейск гӀала |
| 22 | Красни Лиманан | Красни Лиман гӀала |
| 23 | Кураховон | Курахово гӀала |
| 24 | Мангушан | Мангуш гӀтп |
| 25 | Новоазовскан | Новоазовск гӀала |
| 26 | Славянскан | Славянск гӀала |
| 27 | Старобешевон | Старобешево гӀтп |
| 28 | Тельмановон | Тельманово гӀтп |
| 29 | Шахтёрскан | Шахтёрск гӀала |
| 30 | Ясиновати | Ясиновати гӀала |
Ӏедалан структура
Республикан коьрта низам ду 2022-чу шеран декабрь беттан 30-чу дийнахь Халкъан Кхеташоно Донецкан халкъан лаам кхочушбеш тӀеэцна Конституци, 2022-чу шеран сентябрь беттан 27-чу дийнахь дӀайаьхьначу референдумехь билгалъйаьккхина.
Билгалдахарш
- ↑ Федеральный конституционный закон от 04.10.2022 г. № 5-ФКЗ «О принятии в Российскую Федерацию Донецкой Народной Республики и образовании в составе Российской Федерации нового субъекта — Донецкой Народной Республики». Администрация Президента России (2022 шеран 4 октябрь).
- ↑ Основные эпизоды войны в Донбассе за восемь лет. РИА Новости (2022 шеран 14 апрель).
- ↑ История вхождения республик Донбасса, Запорожской и Херсонской областей в состав РФ. ТАСС (2022 шеран 3 октябрь).
- ↑ Дениса Пушилина избрали главой ДНР. ТАСС (2023 шеран 23 сентябрь).
- ↑ Закон от 6 апреля 2023 года № 437-IIHC «Об административно-территориальном устройстве Донецкой Народной Республики»
- ↑ Закон от 6 апреля 2023 года № 438-IIНС «Об образовании на территории Донецкой Народной Республики городских и муниципальных округов, установлении их границ»
- ↑ Народный Совет принял закон об образовании в ДНР городских и муниципальных округов Народный Совет ДНР
 | |||
|---|---|---|---|
 | Административан центр: Донецк
Административан-мехкан йекъайалар: КӀошташ: : Александровкин
АгӀонаш: Географи | ХӀост | Шатлакхан Илли | Истори | Бахархой | Административан-мехкан йекъайалар | Байракх |  | |