1856 шо
| Шераш |
|---|
| 1852 · 1853 · 1854 · 1855 — 1856 — 1857 · 1858 · 1859 · 1860 |
| Итта шераш |
| 1830‑гӀа · 1840‑гӀа — 1850‑гӀа — 1860‑гӀа · 1870‑гӀа |
| БӀешераш |
| XVIII бӀешо — XIX бӀешо — XX бӀешо |
| Григорианан рузма | 1856 MDCCCLVI |
| Юлианан рузма | 1855—1856 (13 январехь дуьйна) |
| Юлианан рузма византийн эрица |
7364—7365 (13 сентябрехь дуьйна) |
| Рум йиллинчара дӀа | 2608—2609 (3 майхь дуьйна) |
| Жуьгтийн рузма |
5616—5617 ה'תרט"ז — ה'תרי"ז |
| Исламан рузма | 1272—1273 |
| Шираэрмалойн рузма | 4348—4349 (11 августехь) |
| Эрмалойн килсан рузма | 1305 ԹՎ ՌՅԵ
|
| Цийн рузма | 4552—4553 乙卯 — 丙辰 баьццара пхьагал — цӀиен саьрмик |
| Эфиопийн рузма | 1848 — 1849 |
| ШирахӀиндин рузма | |
| - Викрам-самват | 1912—1913 |
| - Шака самват | 1778—1779 |
| - Кали-юга | 4957—4958 |
| Иранан рузма | 1234—1235 |
| Буддийн рузма | 2399 |
| Японин шераш дагардар | 3-гӀа шо Ансэй |
1856 (эзар бархӀ бӀе шовзткъе итт йалхалгӀа) шо Григорианан рузманца — високосан доцу шо, долалуш долу шинарахь. Иза вайн эран 1856 шо ду, 856 шо 2 эзарлагӀа шерашкахь, 56 шо бӀешеран, 6 шо 6-гӀа иттаннаш шерашкахь XIX бӀешеран, 7 шо 1850-гӀа шерийн.
Хиламаш
- 1 январь — дӀайаьккхина монополи махлелорна фарерашца.
- 1 февраль — Тайпинийн гӀаттамхоша шайн тӀелетар долийра Нанкинера малхбалехьа Цийн бердашца.
- 18 февраль — Ӏусманан имперехь арахецна омра (гатти-гюмаюн), керста йукъараллашна ламастан бакъонаш гарантеш йеш, танзимат омранаш тӀечӀагӀдеш а, массо а динийн а, къаьмнийн а цхьатерра дарже кхача аьтто луш а.
- 25 февралехь - Парижан конгресс схьайиллина Францин арахьарчу гӀуллакхийн министр граф Валевский Александр коьртехь волуш. Съездо жамӀ дан дезаш дара ГӀирмин тӀеман.
- 26 февраль — Коста-Рикин конгрессо президентана Мора Хуан Рафаэлан сихонца бакъонаш йелира Никарагуана дуьхьал бан леринчу тӀамца доьзна.[1].
- 1 март — Коста-Рико тӀом кхайкхийна Никарагуана, цигахь урхаллехь вара Уокер Уильям, кхо де даьлча тӀом болийра[2].
- 20 март — Коста-Рикин эскарша йохийра Уокеран тобанаш Санта-Росехь[3].
- 30 март
- ГӀирмин тӀеман жамӀашца Парижан машаран барт[4].
- Российн империс, Францис, Йоккха Британис куьг йаздина Парижан машаран барт кӀелахь хьалхара Аландан конвенцихь, цуьнца Российс тӀелаьцна чӀагӀонаш йан шайн Аландин гӀайренаш тӀехь[4].
- 11 апрель — Коста-Рикин а, Никарагуан а эскарийн тӀом Ривас гергахь. Даккхий эшамаш лайначу цхьана а агӀоно кхиамаш ца баьхна. Апрель бутт чекхболуш Коста-Рикин президенто омра дира шен эскар йухадаккха аьлла[5].
- 16 апрель — ХӀордан тӀемах лаьцна Парижан барт бина[6].
- 21 апрель - Мельбурнехь дахчанан пхьераш а, гӀишлошйархой а урамашка бевлира, белхан де 8 сахьте кхаччалц лахдар доьхуш. Акци вовшахтоьхнарш дуьненахь дуьххьара кхаьчна, 8 сахьтан белхан дийне дерзаре.
- 29 апрель — Схьайиллина Вильнюсан шираллех лаьцна музей, Литвахь дуьххьарлера йукъараллин музей.
- Петарбухехь Васильевн гӀайренна тӀаьхь йиллина Балтикин завод — Российн уггаре йоккха кеманашдаран предприяти[7].
- 24 май - Ӏамеркахойн аболиционисто Браун Джон куьйгалла дира жимачу ницкъана, шайна йукъахь шен кхо кӀант а волуш, буьйсанна Канзас (АЦШ) штатехь йолчу Потаватоми Крик станицина тӀелетта, хӀунда аьлча иза хууш дара президентана уьш а, масех стаг вийна. Брауна а, цуьнан наха а, дайна некъахой санна, цӀенойн неӀарш тоьхна, неӀарш схьайиллича, и нах ураме ара а баьхна, байина.
- 2 июнь — Благовещенск, Амуран областан йукъ йу, кхоьллина Амур а, Зея а вовшахкхеттачохь.
- 12 июль - ильям Уокер ша Никарагуан президент ву аьлла дӀакхайкхийра, махкахь ши провинци бен шен дола ца деш[8].
- 2 сентябрь — Тайпинийн буьйранча Ян Сюцин вийна Нанкин питанахоша.
- 21 сентябрь - Уильям Уокер куьг йаздина Никарагуа махкахь лолла йуха а дӀахӀоттош долу омрана.[8].
- 24 сентябрь — Никарагуахь Гватемалин а, Сальвадоран а бертахой эскарша дӀалоцу Манагуа[9].
- 8 октябрь — Пираташ а, контрабандисташ а лоьхуш, Цийн Ӏедалша лаьцна 12 цийхойн хӀордахо Гуанчжоу гергахь ЖовхӀаран хи тӀехь, уьш лелаш бара «Пха» кеман тӀехь, цу тӀехь Британин байракх йара. И хилам лелийна ингалсхоша ШолгӀа опийн тӀом дӀабахьа бахьана санна.
- 12 октябрь – Испанин паччахь-аьзнис Изабелла II премьер-министр Леопольдо О'Доннелл даржера дӀаваьккхира, цуьнан метта инарла Рамон Мария Нарваес хӀоттийра[10].
- 13 декабрь — АЦШ а, ГӀажарийчоьнан а йукъахь дуьххьарлера барт бира Истмалахь, дипломатин йукъаметтигаш дӀахӀиттор а, пачхьалкхашна йукъахь йал йоцуш йохк-эцар лело а лерина[11].
- 14 декабрь — Коалицин эскаро, йеххачу хенахь го биначул тӀаьхьа, дӀалаьцна ханна Никарагуан коьрта шахьар Гранада гӀала. Ша-шех президент аьлла кхайкхийна Вильям Уокер ведда, гӀала эккхийта аьлла омра динчул тӀаьхьа[9].
Билггала терахь доцурш
- Тайпинаша дӀахьаькхна Нанкинера Фарфоран пагода.
- Цин Ӏедалша Гуансихь вийра французийн миссионеран Да Шапделен Огюст а, цуьнан ши цийн мурд а, дукхах дерг тайпинаш бу моттарна. И хилам лелийна французаша ШолгӀа опийн тӀом болабан бахьана санна.
- Шайна тайпинашна йукъахь бекъабалар бахьана долуш нах байар нисдо. Тайпинийн паччахьан Хун Сюцюанан хууш, вийначу Тайпинийн буьйранчин Ян Сюцинан эзарнаш агӀончаш байина Нанкинехь.
- Александр II таж тилларца доьзна йукъадаьккхина обер-форшнейдер дарж (цо пхьегӀашна тӀаьхь терго йора, императоран а, цуьнан зудчун а кхача хадош хилла), 2-гӀа а, 3-гӀа а классийн дарж.
Ӏилма
Театр
Литература
ЦӀерпоштнекъан транспорт
Оцу шарахь бинарш
Хьажа кхин а: Категори:Бинарш 1856 шарахь
- 4 февраль — Шарль Фрешон, французийн исбаьхьалча.
- 6 марта — Василий Васильевич Мате, оьрсийн исбаьхьалча, чертежник, агархо.
- 17 марта — Михаил Александрович Врубель, оьрсийн исбаьхьалча (велла 1910).
- 2 май — Розанов Василий, оьрсийн динан философ, литературин йемалча а, публицист а, XX бӀешеран уггаре а къовсамехь болчу оьрсийн философех цхьаъ.
- 6 май - Фрейд Зигмунд, психоанализ кхоьллинарг.
- 17 июня — Франц Алексеевич Рубо, оьрсийн исбаьхьалча.
- 10 июля — Тесла Никола, изобретатель.
- 26 июль - Шоу Джордж Бернард, Британин драматург, йаздархо, романист, Литературехь Нобелан совгӀатан лауреат.
- 27 август — Франко Иван, украинхойн йаздархо, поэт, публицист, гочдархо.
Белла
Хьажа кхин а: Категори:Белларш 1856 шарахь
- 12 январь – Людовит Велислав Штур, словакийн поэт, филолог, йукъараллин гӀуллакххо (вина 1815).
- 1 февраль — Иван Федорович Паскевич, Российн тӀеман гӀуллакххо (вина 1782 шарахь).
- 14 февраль — Екатерина Александровна Хитрово, банижа а, ГӀирмин тӀомӀГӀирмин тӀамехь Крестовоздвиженски банижийн йукъараллаӀКрестовоздвиженски банижийн йукъараллин куьйгалхо а.
- 17 февраль — Генрих Гейне, немцойн поэт (вина 1797 шарахь).
- 24 февраль – Лобачевский, Николай Иванович, оьрсийн математик (вина 1792).
- 26 апрель — Чаадаев, Пётр Яковлевич, оьрсийн философ а, публицист а (вина 1794).
- 23 июнь — Киреевский, Иван Васильевич, оьрсийн динан философ, литературин йемалча а, публицистӀпублицист а (вина 1806).
- 26 июнь - Макс Штирнер, бакъйолу цӀе Иоганн Каспар Шмидт), немцой философ (вина 1806).
- 9 июль — Амедео Авогадро, граф, италихойн Ӏилманча, физик а, химик а, Авогадрон закон дӀадиллинарг (вина 1776).
- 29 июль — Карель Хавличек-Боровский, Чехин политик а, поэт а, публицист а, чехийн журналистикин а, сатирин а, литературин йемаллин а бухбиллархойх цхьаъ (вина 1821).
- 19 август – Шарль Фредерик Жерар, ФранциӀФранцузийн химик (вина 1816).
- 30 август — Э-Беккет, Гилберт ЭбботтӀГилберт Эбботт Э-Беккет Британин сатирик (вина 1811)
- 28 сентябрь – Франц Карл Моуэрс, немцойн руман католикийн теолог, малхбален Ӏилманча а, кхетош-кхиоран говзанча (вина 1806)[12][13].
- 6 октябрь — Густав Адольф Гиппиус, исбаьхьалча-адаман суртдиллархо балтикин-немцойх схьадовлар долу балтикин немцо, литограф а, хьехархо а (вина 1792).
- 18 ноябрь - Воронцов, Михаил Семенович, граф, цуьнан сийлалла, фельдмаршал, инарла-адъютант; ПӀА сийлахь декъашхо; Новороссийскан а, Бессарабин а инарла-губернатор (1823—1844) (вина 1782).
Хьажа кхин а
Билгалдахарш
- ↑ Леонов Н. С. Очерки новой и новейшей истории стран Центральной Америки. — М., 1975. — С. 105.
- ↑ Леонов Н. С. Очерки новой и новейшей истории стран Центральной Америки. — М., 1975. — С. 106.
- ↑ БСЭ. 3-е изд. Т. 13. — С. 268.
- ↑ 1 2 СИЭ. Т. 1. — С. 328.
- ↑ Леонов Н. С. Очерки новой и новейшей истории стран Центральной Америки. — М., 1975. — С. 107.
- ↑ БСЭ. 3-е изд. Т. 5. — С. 355.
- ↑ Бахтиаровъ А. А. Балтийский судостроительный и механический завод // Петербургская индустрія : Прогулка по фабрикамъ и заводамъ. — СПб.: Изданіе журн. "Техника, ремесла и сельско-хозяйственная архитектура ", 1905. — С. 29. — 64 с.
- ↑ 1 2 Леонов Н. С. Очерки новой и новейшей истории стран Центральной Америки. — М., 1975. — С. 109.
- ↑ 1 2 Леонов Н. С. Очерки новой и новейшей истории стран Центральной Америки. — М., 1975. — С. 111.
- ↑ Лависс Э., Рамбо А. История XIX века. Т. 5. — М., 1937. — С. 340.
- ↑ СИЭ. Т. 1. — С. 450.
- ↑ Моверс, Франц-Карл // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- ↑ Franz Heinrich Reusch. Movers, Franz Karl // Allgemeine Deutsche Biographie(нем.).