КъатӀар

25°16′10″ къ. ш. 51°12′46″ м. д.HGЯO
Хӏара йаззам РУВИКИ чуьра бу — маьрша энциклопеди
КъатӀар
دولة قطر
Байракх ХӀост
Байракх ХӀост
КъатӀаран Пачхьалкхан Шатлакхан Илли
QAT orthographic.svg
Маьрша йаьлла терахьаш 3 сентябрь 1971 (Йоккха Британех)
Официалан мотт Ӏаьрбийн
Коьрта гӀала Духьа
Йаккхий гӀаланаш Духьа
Урхаллин тайпа Абсолютни монархи
Эмир
Премьер-министр
Тамим бин Хамад Аль Тани
Абдулла бин Нассер Аль Тани
Пачхь. дин ислам (сунниташ)
Латта
 • Шадерг 11 586 км² (158-гӀа дуьненахь)
Бахархой
 • Мах хадор (2013) 1 904 934[1] стаг
 • Ларар (2010) 1 699 435[2] стаг
ДЧС
 • Шадерг (2011) 181,7 млрд[3] долл. (58-гӀа)
 • ХӀораннан а сина 93 103[3] долл.
АДКИ (2013) 0,834[4] (лакхара; 36-гӀа меттиг)
Ахча къатӀаран риал (QAR)
Интернет-доменаш .qa
Код ISO QA
Код МОК QAT
Телефонан код +974
Сахьтан асаш +3
Автомобилийн некъаш аьтту агӀора[5]
РУВИКИ.Медиа логотип Медиафайлаш РУВИКИ.Медиа чохь

КъатӀар (Ӏаьр. قطر‎‎ [ˈqɑtˁɑr], метт. [ɡitˁar]) — Юхерчу Азехьара жима Ӏаьрбийн пачхьалкх йу. Ӏарбойн латтйукъе ГӀежарийн Ӏаман юхехь. Коьрта ГӀала — Духьа.

2017 шарахь, КъатӀарехь дехуш ду 2.6 миллион адам: 313,000 бухар, тӀеберкин 2.3 милллион.[6] Ислам мехк коьрт дин, Ӏарбий Инглисхой меттанаш буьйцу махкахь.

Географи

[нисйан | код нисйан]

Мехкан гуонахь: къилбехьа, малхбалехьа а малхбузехьа губекхин ГӀежарийн Ӏама, къилбседехьа Ӏаман йукъехьа Бахьрайна латта дакъа а, къилб-малхбузехьа СаӀуд-Ӏарбойчоь.

Мехк истори

[нисйан | код нисйан]
Духьа гӀалан куц ӀамтӀера хьажарца

1971 шара, 3-гӀ чу Сентебряхь Британин Ӏуьналара йелира КъатӀара, мерша пачхьалкха йу аьлла кхайкхина.

1995 шарахь, КъатӀар эмир Хьамад бин Халифа Аль-Сани Ӏедали веъара шена дегара Ӏедала керар докхуш, шена да Халифа бин Хьамад Аль Сани Ӏедалехьа волушахь, мехк тӀемницӀацаца а лулахар мехкаш накъостал дира цуьнан кӀантан Ӏедале вогӀуш цун да дӀавокхуш[7].

2003 шарахь, КъатӀарехь хьа-йиллира Амирикан Штаташ шена тӀемницӀан базанаш а Ӏиракъе тӀом булош а тӀемницӀ сурхалаш а.[8].

2013 шара, Июнехь Шайх Тамим бин Хьамад Ал Сани Ӏедале веъара цуьнан дена пурбанца.[9] Шайх Тамимас мехк чухьар хьал тадаран хийцамаш беъира, дешаран а могшаланаш аьттош беш.[10]

КъатӀаро накъостал дира СаӀуд-Ӏарбойчоьна хьалха йолуш Ӏарбийн пачхьалкхаша дахьоша йолу тӀем тӀелатар Йеманана, цигара Ӏедала хийцуш а Хьусишкара Ӏедала хьадакха а, Ирано гӀо даш СаӀуд-Ӏарбийчоьна доьхьала латтош йолчу тобана[11]

КъатӀарехь хира йолуш йу 2022 Дунен Футболан Ловзарш, 21-гӀ Наябарани 18-гӀ Декабран бетташкахь, Ӏарбой пачхьалкхашан йукъера хьалхара мохк бу Дуьнен Футболан Ловзараш дахьош .[12]


Билгалдахарш

[нисйан | код нисйан]
  1. Счетчик населения Катара, данные на 17 октября 2013 г.
  2. Согласно переписи населения Катара (2010)
  3. 1 2 Human Development Report 2011 (инг.). United Nations Development Program (2011). ТӀекхочу дата: 2012 шеран 30 июль. Архивйина 2012 шеран 2 февралехь
  4. Human Development Report 2013. United Nations. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 14 март.
  5. http://chartsbin.com/view/edr
  6. Population of Qatar by nationality – 2017 report. ТӀекхочу дата: 2017 шеран 7 февраль.
  7. "New Qatari emir Sheikh Tamim 'set to announce reshuffle'". BBC News. 26 June 2013. ТӀекхачаран де: 2013 ш. 26 июнехь.
  8. Qatar (01/10). State.gov. ТӀекхочу дата: 2010 шеран 28 март.
  9. Nordland, Rod (24 June 2013). "In Surprise, Emir of Qatar Plans to Abdicate, Handing Power to Son". NYTimes.com. ТӀекхачаран де: 2013 ш. 26 июнехь.
  10. "The World factbook". CIA.Gov. 20 June 2014. ТӀекхачаран де: 2014 ш. 20 июнехь.
  11. «Saudi-led coalition strikes rebels in Yemen, inflaming tensions in region». CNN. 27 March 2015.
  12. Paul Rhys in Doha. Blatter reaches out to Arabia. Aljazeera.com. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 30 декабрь.