Арсанукаев, Шайхи Ӏабдулмуслиман воӀ

Хӏара йаззам РУВИКИ чуьра бу — маьрша энциклопеди
Арсанукаев Шайхи Ӏабдулмуслиман воӀ
Arsanukaev-Shaykhi.jpg
Вина терахь 1930 шеран 15 апрель({{padleft:1930|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:15|2|0}})
Вина меттиг ССРС, РСФСР, Нохчийн автономин область, Дишни-Ведана,
Кхелхина терахь: 2012 шеран 14 март({{padleft:2012|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:14|2|0}}) (81 шо)
Кхелхина меттиг: Росси, Нохчийчоь, Соьлжа-ГӀала
Гражданалла:  ССРС
 Росси
ГӀуллакхан тайпа: прозаик, поэт
Жигара шераш: 1957—2012
Хьажам: реализм
Жанр: дийцар, повесть, байт
Произведенин мотт: нохчийн, оьрсийн
СовгӀаташ:

Orden Sodruzhestvo.jpg

Нохчийн Республикин сийлахь гражданин

Арсанука́ев, Шайхи́ Ӏа́бдулмусли́ман воӀ (Российн йаздархойн бертан декъахо, Нохчийчоьнан йаздархойн бертан декъахо, Нохчийн Республикин Халкъан йаздархо.

Биографи

Вина махках ваьккхира гергарчаьрца цхьаьна Кхазакхстанехь. Ишкол чекхйаьккхира Семипалатинскан областан Новопокровскан кӀоштан Батнайхь. 1955 шарахь чекхйаьккхира Семипалатинскан финансийн техникум.

Байташ йаздан волавелла ишколехь дуьйна. Дуьххьарлера кхолламаш зорба туьйхира 1957 шарахь «Ленинан некъ» газетехь, «ДоттагӀалла» а, «Орга» а альманахашкахь.

Арсанукаевс чекхйаьккхира филологин факультет. Дешна ваьлча иза дӀахӀоттира «Колхозан дахар» цӀе йолу Веданан кӀоштан газетан редакторан когаметтинаг. Цул тӀехьа цо болхбира Нохч-ГӀалгӀайн книган издательстван коьрта редактор, «Орга» журналан литературин а, исбаьхьаллин а альманахан коьрта редактор.

Чекхйаьккхира филологин редакторан гӀовс. Цул тӀаьхьа болх бира Нохч-ГӀалгӀайн жайнаш арахецараллин лакхара редактор, литературин-исбаьхьаллин «Орга» альманахан коьрта редактор. ССРС йаздархойн бертан декъахо хилира. 1986 шарахь Нохч-ГӀалгӀайн йаздархойн бертан коьрте хӀоьттира, оцу даржехь болх бира 1997 шо кхаччалц. Шен дахаран тӀаьхьарчу шерашкахь болх бира Нохчийн пачхьалкхан университетан нохчийн литературин а, фольклоран а кафедран лакхара хьехархо.

«Ӏуьйре лаьмнашкахь», «Безаман шовда», «Кхолламан харжам», «Керла де», кхин а поэтийн гуламийн автор.

Къинхьегаман кхиамашна а, дуккха а шерашкара беркате къинхьегамна 2009 шарахь Арсанукаев Шайхин совгӀат дира ДоттагӀаллин орденца[1].

Нохчийчоьнан исбаьхьалла кхиорехь доккха дакъа лацарна Арсанукаев Шайхин йелла сийлаллин цӀе «Нохчийн Республикин Халкъан йаздархо».

СовгӀаташ а, сийлахь цӀераш

2005 шарахь Арсанукаевна Нохчийн Республикин Сийлахь гражданин сийлахь цӀе йелира[2].

2009-чу шарахь баьхначу къинхьегаман кхиамашна а, дуккха а шерашкахь беркате къахьегарна а ДоттагӀаллин орден совгӀат дина Арсанукаев Шайхина.[3].

Нохчийн Республикин исбаьхьаллин литература кхиорехь доккха дакъа лацарна Арсанукаев Шайхина «Нохчийн халкъан яздархо» цӀе тиллина.[4].

Иэс

Арсанукаевн цӀе йелира Дишни-Веданан а,[5] Гуьмсен а урамашна [6].

Библиографи

  • Арсанукаев Шайхи. / Перевод с чеченского И. Озеровой. — Гр.: Чечено-Ингушское книжное издательство, 1977. — 87 с.
  • Арсанукаев Ш. А. Новый день: стихи, поэмы (на чеченском языке). — Ростов-на-Дону: ООО «Медиа-Полис», 2020. — 480 с. — 500 экз. — ISBN 978-5-6044726-0-6.

Литература

  • Интеллектуальный центр Чеченской Республики в лицах: популярная биографическая энциклопедия / Жеребило Т. В.. — Кеп:Мх.: ИП «Султанбегов Х. С.», 2013. — Т. 1. — С. 12-14. — 180 с. — 500 экз. — ISBN 978-5-906650-01-6.
  • Чагаева Тамара. Литературно-географический атлас Чеченской Республики. — Нальчик: ООО Тетраграф, 2018. — С. 71—74. — 440 с. — 5000 экз. — ISBN 978-5-00066-153-6.

Билгалдахарш

  1. Указ Президента РФ от 4 июня 2009 г. N 628 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»
  2. Нунаева Алет. Литературное достояние Чечни: ШАЙХИ АРСАНУКАЕВ. Вести республики (2020 шеран 1 январь). ТӀекхочу дата: 2022 шеран 21 июль. Архивйина 2022 шеран 21 июлехь
  3. Указ Президента РФ от 4 июня 2009 г. N 628 «О награждении государственными наградами Российской Федерации». ТӀекхочу дата: 2013 шеран 22 январь. Архивйина 2014 шеран 16 январехь
  4. Указ Главы Чеченской Республики от 22.09.2010 № 16. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 11 август. Архивйина 2022 шеран 11 августехь
  5. Улица Арсанукаева Шайхи в селе Дышне-Ведено. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 31 май.
  6. Панорама Гудермеса. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 31 май.

Хьажоргаш