Симферополь

44°56′53″ къ. ш. 34°06′15″ м. д.HGЯO
Хӏара йаззам РУВИКИ чуьра бу — маьрша энциклопеди
ГӀала
Симферополь
Сімферополь
крыман-гIез. Aqmescit
Байракх[d] ХӀост
Байракх[d] ХӀост
44°56′53″ къ. ш. 34°06′15″ м. д.HGЯO
Пачхьалкх  Росси
Республика ГӀирма
Муниципалан кӀошт Симферополь гӀалин гуо
Йукъара йекъайалар 3 кӀошт
Корта Афанасьев, Михаил Сергеевич
Истори а, географи а
Йиллина 1784
Дуьххьара хьахор 1508
Майда 107,41 км²
Центран локхалла ~350 м
Климатан тайпа йекъа бай-аренан, барамера континентан
Сахьтан аса UTC+3
Бахархой
Бахархой

гӀала:
340 540[1] (2021)
гӀалин гуо:

  1. Н/Д[2] стаг (2021)
Луьсталла 3170,47 стаг/км²
Къаьмнийн хӀоттам оьрсий (72,1 %), украинаш (12,8 %), гӀирман гӀезалой (8,8 %), гӀезалой (1,6 %)
Динан хӀоттам керсталла, ислам
Бахархойн цӀерш симферополхо, симферополхой
Официалан мотт ГӀирман гӀезалойн мотт, Украинийн мотт, оьрсийн мотт
Идентификаторан терахьаш
Автомобилан код 82
Код ОКТМО 35701000001
simgov.ru
Картин тӀехь
Симферополь картин тӀехь
Симферополь

Симферо́поль (желт.-шира. ἡ Σιμφερούπολις; Ак-Мечеть, гӀирман гIез. Акъмесджит, Aqmescit) — ГӀирмин ахгӀайренан йуккъера гӀала, лаьтта Салгир эрк тхӀехь. АхгӀайренан йоккха гӀала, политикин, экономикин, оьздангаллин йукъ Республика ГӀирмин[3].

Симферополь гӀалин гуонан йукъ йу Симферополь.

XX бӀешеран дохаллех хилла коьрта шахьар Тавридин Социалистийн советийн республикин, ГӀирмин мехкан правительствон, ГӀирмин социалистийн советийн Республикин, ГӀирмин Автономин Советийн Социалистийн Республикин, ГӀирмин областан.

Антикин заманахь таханлера гӀалин меттахь лаьттара Скифийн паччахьаллин коьрта шахьар — Скифийн Неаполь.

Этимологи

Симферополь цӀе гӀалин тиллина 1784 шарахь оцу хенахь мода хиларна керла тӀетоьхна къилбан латтанашна желтойн цӀераш тохкуш. Симферополь (желт.-шира. ἡ Σιμφερούπολις /и симферу́полис/) гочдало шира желтойн маттара «йукъара беркатан гӀала», «пайден гӀала», «гӀала-гулдийриг» (Σίμφερου-«Ӏалаша дийриг, πόλις-«гӀала») йа «сим»+«ферос» — «дерриг дохьу»[4].

ГӀирмагӀезалойн маттахь гӀалех олу гӀирман гIез. Акъмесджит, Aqmescit, нохчийн матте гочдича иза «кӀайн маьждиг» (акъ — «кӀайн», месджит — «маьждиг»).

Истори

Дуьххьара адам хиина хӀинцалерачу Симферополан махка исторел хьалхарчу муьрехь Чокурча хьехахь, амма уггаре йевзаш йолу гӀалел хьалхарниг Скифийн Неаполь гӀала йу — тӀехьараскифийн пачхьалкхан коьрта шахьар, иза кхоллайелла в.э. III бӀ. хь. гергга, иза хила тарло готаша III бӀешарахь в.э. йохийна Неаполь, саьлнаш йу Петровн боьранахь аьрру берд тӀехь Салгир эркан[5].

Билгалдахарш

  1. Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более. Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года. На 1 октября 2021 года. Том 1. Численность и размещения населения (XLSX). ТӀекхочу дата: 2022 шеран 1 сентябрь. Архивйина 2022 шеран 1 сентябрехь
  2. Симферополь (гӀалин гуо) > Данные не обнаружены. Возможно, страница переименовывалась. Проверьте справочник
  3. Федеральный конституционный закон от 21.03.2014 № 6-ФКЗ "О принятии в Российскую Федерацию Республики Крым и образовании в составе Российской Федерации новых субъектов - Республики Крым и города федерального значения Севастополя".
  4. Поспелов, 2002, с. 384.
  5. Высотская Т. Н. Неаполь — столица государства поздних скифов. — К.: Наукова думка, 1979. — 210 с.

Хьажорг