Хӏара йаззам РУВИКИ чуьра бу — маьрша энциклопеди
ГӀирман гӀезалойн мотт |
---|
|
Шен цӀе |
Qırımtatar tili, Qırım tili, Къырымтатар тили, Къырым тили |
Пачхьалкхаш |
Росси/Украина[1], Узбекистан, Туркойчоь, Румыни, Болгари |
Регионаш |
ГӀирма |
Официалан статус |
Росси/ Украина
|
Мотт буьйцурш |
484 000[2] |
Статус |
серьёзная угроза |
Категори: |
Евразин меттанаш |
Алтайн меттанаш (спорно)
- туьркийн меттанаш
- Кыпчакийн тоба
- Половецко-кыпчакийн бухара тоба (средний диалект и литературный стандарт)
- НогӀийн-кыпчакийн бухара тоба (степной диалект)
- Огузийн тоба
- туьркийн бухара тоба (южнобережный диалект)
|
Йоза |
латинан, кириллица, до 1920-х Ӏаьрбийн йоза |
ГОСТ 7.75–97 |
кры 347 |
ISO 639-1 |
— |
ISO 639-2 |
crh |
ISO 639-3 |
crh |
WALS |
cri |
Atlas of the World’s Languages in Danger |
1335, 1448, 342 |
Ethnologue |
crh |
ELCat |
10423 |
IETF |
crh |
Glottolog |
crim1257 |
ХӀокху маттахь РУВИКИ |
ГӀирман гӀезалойн мотт баржар
ГӀирман гӀезалойн мотт[3] (Qırımtatar tili, Къырымтатар тили) йа ГӀирман мотт (Qırım tili, Къырым тили) — гӀирман гӀезалойн мотт, иза туьркийн меттанийн йукъа богӀуш бу. Йоза ду латинан абат а кириллица а.
Билгалдахарш
- ↑ федеративному устройству России на спорной территории субъекты Российской Федерации административно-территориальному делению Украины на спорной территории Автономни Республика ГӀирма и город со специальным статусом Севастополь.
- ↑ ethnologue
- ГОСТ 7.75-97 «Коды наименований языков»). Подробнее см. на странице АК.
шира-туьркийн мотт † (шира мотт) |
---|
Булгарийн тоба |
- шира: булгарийн † • гуннийн †¹ • хазарийн †¹
- хӀинцалера: хин коьртера, хидожера; малокарачински куцдош)
|
---|
туьркийн шира тоба |
- шира гӀиргӀазойн (енисейн-гӀиргӀазойн) † • орхонийн-енисейн (туьркийн къена мотт) • уйгурийн руничийн (орхонийн-уйгурийн) †
|
---|
Ломан-алтайн (йуккъера-малхбален) тоба¹ |
- къилбаседа гӀиргӀазойн, ферганийн-кыпчакийн (†), тубаларийн² • алтайн (ойротийн, алтай-кижи), теленгитийн, телеутийн)
- къилбаседа алтайн¹: шорийн меттан кондомийн куцдош² • чулымийн меттан лахара чулымийн диалект² • къилбаседа алтайн (диал.: кумандийн, челканийн) • сибирера гӀезалойн — къилбаседа алтайн диалекташ
|
---|
Карлукийн тоба¹ | |
---|
Кыпчакийн тоба |
- шира-кыпчакийн †
- ногӀийн-кыпчакийн — алабугатийн-ногӀийн² • аштаркханан-ногӀийн² • каракалпакийн • гӀирман гӀезалойн меттан аренан диалект • узбекийн-ногӀийн (кыпчакийн диалекташ узбекийн) ‡² • ферганийн-кыпчакийн — ногӀийн-кыпчакийн диалекташ² • юртойн-ногӀийн²
- поволжийн-кыпчакийн — барабинийн, тоболо-иртышийн, томскан) • гӀезало-башкирийн² • казанан, мишарийн; кряшенийн¹)
- караимийн (диал.: галичийн, крыман¹, тракайн) • гӀирман гӀезалойн (литературин, крымчакийн², гӀирман гӀезалойн меттан йуккъера диалект, урумийн (Азован уллера) — кыпчакийн диалекташ²) • кавказан¹ (мамлюкийн-кыпчакийн †¹
|
---|
Огузийн тоба |
- шира-огузийн †
- печенегийн †¹ • саларийн • къилбаседа узбекийн (иканийн-карабулакийн)¹
- огузийн ша мотт — диалекташ, туьркийн-гӀезалойн) • айналлу² • афшарийн² • балканийн-гагаузийн • гагаузийн • кашкайн² • Ӏосманийн † • салчукийн² • сирийн-туркменийн² • сонкорийн-туьркийн • кипран, цалкийн) • трухменийн) • урумийн (Азован уллера) — огузийн лер • хорасанийн-туьркийн (диал.: боджнурди) • хорезмийн (узбекийн огузийн диалекташ)² • гӀирман гӀезалойн меттан къилба бердан диалект
|
---|
Саянийн (тобаскан) тоба |
- степные — кёк-мончакийн • цэнгэлийн
- таёжные — малхбален туван² • сойотийн-цатанийн (диал.: сойотийн, урянхайн, цатанийн) • тофаларийн
|
---|
Хакасийн (гӀиргӀазойн) тоба |
- сарыг-югурийн (хара-йогурийн) • фуюйн-гӀиргӀазойн
- хакасийн-алтайн — мрассийн шорийн куцдош² • чулымийн меттан йуккъера чулымийн диалект² • качинийн, кызылан, сагайн, шорийн)
|
---|
Якутийн тоба | |
---|
Йоза | орхонийн-енисейн рунаш • болгарийн рунаш • шира уйгурийн йоза |
---|
Билгалдахарш: ¹ меттан йа меттийн тобанан классификаци къовсаме йу, мотт йа меттанийн тоба гипотетически йу (хьажа Туьркийн меттанийн классификаци); ² «мотт» боху термин лелайар къовсаме ду, «мотт йа диалект» проблема; ³ схьахетарехь, кыпчакийн; † дӀабоьвлла, бекъабелла йа хийцабелла меттанаш; (†) схьахетарехь дӀабоьвлла меттанаш; ‡ ийна меттанаш |