Боз
Боз (Кеп:Lang-trk — кӀайн, кӀайдина, йа Ӏаьр. [bäzz]) — кисин дуйцина, бамбин гата, бурметь бамбин буту кӀади. Боз арахоьцу морса (кечданза) а, кӀайдина, кепа тоьхна, шера басар дина. КӀайдинчу бозах олу гата. Боз йукъа доьлху натуралан хьесий а, иштта куьйга динарш а[1].
Россех кхаьчна XVI бӀешарахь, хьалха дохьура Азера. Леладора гӀовталшан а, кхечу барзакъна а чутухуш. XVIII—XХ бӀешарахь кӀайн боз леладора салтийн чухула йуху хӀумнаш тоьгуш, хӀунда аьлча дораха дара миткалал. Шера басар дина боз леладора костюмашна, пальтошна, зударийн а, берийн а йайн кучамашна.
ХӀинца боз — коьрта тайпанан кӀади ду меттан шаршуш тега.
Бозан истори Россехь
Боз Россехь до кӀадешна йукъатохар, хьакъ ду кхаа кинешемин фабрикахойн. Императоран Оьрсийн географин йукъараллин декъахочо И. Аксаковс, 1858 шарах махлелорна таллам бинчу украинин базаршкахь, боху:
«ЧӀогӀа дика дохкалуш бамбин кӀади, махлелочарна девза америкин йа одессин бамбин гата, йа боз аьлча. Америкин олу иза дуьххьала америкахоша дина дера, одессин олу — уггаре хьалха иза Одессехь йукъадаьлла дера, ткъа „боз“ — галдаьккхина туркойн йа гӀезалойн дош, оьрсийн совдегарша схьаэцна караимашкара, бессарабашкара йа туркошкара. Хьуьнара долу кинешмхоша, гина и кӀади украинин базаршкахь, чудеира боз шайн фабрикашка, дукха хан йалале оьрсийн боз духкуш гучуделира Украинин базаршкахь Кинешмера кхаа фабрикахошкахь — Разорёновгахь а, шина Коноваловгахь а[2]».
Оцу схьайаздаро тешалла до РазорёновгӀар КоноваловгӀаьрца и хьуьнара долу кинешмхой хиларх, цара йукъадаьккхина Россехь боз дар[3].
Билгалдахарш
- ↑ Сатин или бязь — что лучше? ТӀекхочу дата: 2015 шеран 30 июль. Архивйина 2015 шеран 2 сентябрехь
- ↑ Аксаков И. Исследование о торговле на украинских ярмарках. — СПб.: Типография Императорской Академии наук, 1858. — iv, 384 с.
- ↑ Массальский В. И. Большая Кинешемская мануфактура: Историко-статистический очерк. — М., 1913. — С. 12—13.
Литература
- Андреева Р. П. Бязь // Энциклопедия моды. — СПб.: Издательство «Литера», 1997. — С. 124. — ISBN 5-86617-030-2.
- Бязь // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. — (Большая советская энциклопедия]] : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров).
- Бязь // Толковый словарь живого великорусского языка : в 4 т. / авт.-сост. В. И. Даль. — 2-е изд. — СПб. : Типография М. О. Вольфа, 1880—1882.
- Кирсанова Р. М. Бязь // Костюм в русской художественной культуре 18 — первой половины 20 вв.: Опыт энциклопедии / под ред. Т. Г. Морозовой, В. Д. Синюкова. — М.: Большая российская энциклопедия, 1995. — С. 58. — 383 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-85270-144-0.
- Бязь // Краткая энциклопедия домашнего хозяйства / Ред. И. М. Скворцов и др. — М.: Советская энциклопедия, 1959.
- Бязь // Товарный словарь / И. А. Пугачёв (главный редактор). — М.: Государственное издательство торговой литературы, 1956. — Т. I. — Стб. 711—714
Хьажоргаш
- Дрезненская прядильно-ткацкая фабрика (классификатор — Б) Архиван копи 2008 шеран 11 январехь дуьйна Интернетан архив#Проекташ