Амаев, Махьмуд Мутин воӀ
Амаев Махьмуд Мутин воӀ | |
---|---|
БАЦӀЭн могӀаршкахь. Сурт даьккхина 1941 шеран июнна а, 1943 шеран январь-феврална а йукъахь. | |
Вина терахь | 1916 |
Вина меттиг | ХӀима, Теркан область, Российн импери |
Кхелхина терахь | 1943 шеран 22 февраль |
Кхелхина меттиг: | Смоленскан область, ССРС |
Пачхьалкх | ССРС |
Эскаран тайпа | гӀашлой, иччархой |
Дарж | |
БӀахойн дакъа |
87-гӀа гвардин кхийсархойн полк; 32-гӀа (29-гӀа гвардин) ЦӀенбайракхан кхийсархойн дивизи |
ТӀемаш |
Сийлахь-Боккха Даймехкан тӀом:
|
СовгӀаташ |
Ама́ев Махьму́д Мути́н воӀ (лахара сержант. немцойн салти а, эпсар аСоветийн Союза Турпалхочун цӀе йала[2].
Биографи
Вина ВЛКСМ декъашка велира. 1930-гӀа шерашкахь — йуьртан комсомолийн кхолламан секретарь вара. 1935 шарахь дуьйна, хьехархойн курсаш чекхйаьккхинчул тӀаьхьа, болх бира йуьхьанцара ишколан хьехархо.
Сийлахь-Боккха Даймехкан тӀом
Шмарин Иванца цхьаьна.
Ша дийна волуш ши совгӀат делла цунна – «ЦӀен Байракхан» орден а, «ТӀеман гӀуллакхашна» мидал а.[4]. Москоххь 1943 шо долалуш схьайиллинчу «Комсомол Даймехкан тӀамехь» цӀе йолчу гайтамехь кхозуш яра хьешийн тидам тӀебахийтина билгало: «Иччахочун гӀаролхочун жимахволчу сержанта Амаева Махьмудан долара чот ”. Цу тӀехь денна билгалдоккхура цо хӀаллакбина фашистийн терахь. Шен аьттунех Махьмуда йаздина шен гергарчаьрга[4]:
70 шо долчу сан нанна а, сан кегийчу вежаршна а хаийта, цхьа топ эрна ца йоьду сан. Иза суна йуха а догӀу вийначу фашистах лаьцна дагалецаман кепехь. Царех 169 вийна ас (хӀара кехат тӀекхочучу хенахь терахь совдоккхур ду ас). |
Йишега йуха йаздинчу кехатехь йаздо[4]:
ПетӀамат! Суна са ма гатде, хьайн ненан дола де. .. Ас цкъа а стаг вийна вац, амма кхузахь 194 фашист хӀаллаквира ас. Хьайн кӀентий диканиг дан ницкъ кхочур болуш доьналла долуш кхиабе, оьшуш хилахь Даймохк ларбарехьа дӀахӀотта. |
Велла Гжатски кӀоштахь Лукьянцево йуьртахь.
СовгӀаташ
- Тулера герз деш болу пхьераш йинера цунна лерина иччархочун топ. БӀахойн декъан куьйгалхойс цунна делира шаьлта. Оцу шаьлтан тӀехь йаздина дара: «МостагӀе малх дӀабайалур бац а, вай эшалур дац а».
Литература
- Wayback Machine. Литературно-художественный журнал «Вайнах», № 5.
Билгалдахарш
- ↑ 1 2 Советские снайперы.
- ↑ Хамид Ауховский. Как два чеченца, два Героя, на берегу одной реки, защищали Родину свою . bukanovskay.ru (2012 шеран 3 февраль). ТӀекхочу дата: 2017 шеран 2 июнь. Архивйина 2016 шеран 4 мартехь
- ↑ 1 2 Увайс Лорсанукаев. Снайпер Махмуд Амаев (pdf). Они защищали Родину. Общественно-политическая и научно-просветительская газета «Хьехархо» (№9 (105) от 7 мая 2009 г.) (7 мая 2009). ТӀекхочу дата: 2011 шеран 20 июнь. Архивйина 2014 шеран 25 июнехь
- ↑ 1 2 3 М. Саидов. Отважный снайпер Махмуд Омаев (html). «Ламан-аз» (№№ 5-6 31 января 2005 г.). ТӀекхочу дата: 2011 шеран 20 июнь. Архивйина 2011 шеран январь
Хьажоргаш
- Роза Талхигова. Их подвиг не померкнет в веках. Зарисовка. Литературно-художественный журнал «Вайнах», № 5.
- Амаев Махмуд Мутиевич Архиван копи 2012 шеран 10 майхь дуьйна Wayback Machine тӀехь
- Амаев Махмуд Мутиевич . Советские снайперы. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 16 декабрь.
- Адамаш абатца
- Бинарш 1916 шарахь
- Бинарш Шаройн кӀоштахь
- Белларш 22 февралехь
- Белларш 1943 шарахь
- Белларш Смоленскан областехь
- Лахара сержанташ (ССРС)
- ЦӀен Байракхан орден елла нах
- «ТӀеман кхиамийн» мидал елларш
- Абатца нисдина адамаш
- Советийн Союзан Турпалхочун цӀе ло аьлла чукховдийнарш (Сийлахь-Боккха Даймехкан тӀом)
- Сийлахь-Боккха Даймехкан тӀеман иччархой
- Смоленскан тӀеман декъашхой (1941)
- Гагаринан кӀоштахь дӀабоьхкинарш