Екимовщина

57°44′40″ къ. ш. 32°41′09″ м. д.HGЯO
Хӏара йаззам РУВИКИ чуьра бу — маьрша энциклопеди


ДӀатесна эвла
Екимовщина
оьрс. Екимовщина
57°44′40″ къ. ш. 32°41′09″ м. д.HGЯO
Пачхьалкх  Росси
Область Новгородан область
Муниципалан кӀошт Демянскан кӀошт
Истори а, географи а
Сахьтан аса UTC+3
Бахархой
Бахархой 0 стаг (2010[1])
Идентификаторан терахьаш
Поштан индекс 175332
Автомобилан код 53
Код ОКТМО 49612465141
Картин тӀехь
Екимовщина картин тӀехь
Екимовщина
Екимовщина картин тӀехь
Екимовщина

Екимовщина (оьрс. Екимовщина) — Российн Федерацин Новгородан областан Демянскан кӀоштара дӀатесна эвла.

Бахархойн дукхалла

[нисйе бӀаьра | нисйе]
Бахархойн дукхаллин хийцам
2002[1] 2010[1]
4 0

Климат

[нисйе бӀаьра | нисйе]

Кхузахь климат барамера континенталан, хӀордан климатан герга йу, цуьнан амалехь тӀех сов тӀуналла, йовха йоцу аьхке, йовха, йеха гуьйре, барамехь кӀеда Ӏа, йеха шийло бӀаьсте. Ӏай кхоьлина хенан хӀоттам хуьлу, йукъа-кара (5-7 де баттахь) йовхонашца. Ӏа дохделча ша хьокху. Баттахь 5-10 дийнахь дарц хьоькху. Дохк хуьлу Ӏаьн дохаллехь Ӏуьйренан сахьташкахь (5 — 15 де баттахь). Кхоьлина денош хуьлу 10 — 28 баттахь (максимум декабрехь), диекхна денош 2-6 баттахь. Аьхка доцца догӀанаш хуьлу (12-17 де баттахь). Диекхна денош 10-19 хуьлу баттахь. Буса а, Ӏуьйрана а дохк хуьлу (5-8 де баттахь). Гуьйре дохк йолуш кхоьлина хуьлу (12-14 де дохк йолуш). Йочанаш гурахь дехха дерз кепара, ноябрехь тӀеда ло кепара хуьлу[2].

Сахьтан аса

[нисйе бӀаьра | нисйе]
Map of Russia - Moscow time zone.svg

Москохан хан (МСК, инг. MSK) — Москох гӀала — Российн Федерацин коьрта шахьар лаьтта сахьтан зона[3]. Лела дукхачу регионашкахь Российн европин декъехь. 2014 шеран 26 октябрехь дуьйна йогӀа UTC+3.

1919 шарахь Россехь дуьненайукъара сахьан асанийн система йукъайаьккхинчул тӀаьхьа дуьйна хӀинццалц Москохан хенан UTC (GMT) хан хийцайалар хила тарло UTC+2 тӀера UTC+ 4 кхаччалц. Ӏаьнан заманахь а, аьхка UTC+2 тӀера UTC+5 кхаччалц. 2011 шеран 27 мартера 2014 шеран 25 октябре кхаччалц догӀура UTC+4.

Москохан махкахула чекхйолу меридиан 37,5° м-бузе. д., иза ду доза 2-гӀачу (UTC+2) а, 3-гӀачу а (UTC+3) географин сахьтан асанийн. ГӀалин йукъ лаьтта малхбузехь оцу дозанал, 3-гӀачу географин сахьтан асанехь. Москохан йуккъера Меттигера йуккъера мелхан хан — UTC+02:30:28 (йогӀу дохаллица 37,616°)[4].

1917 шо кхаччалц Москохахь официалан хан йогӀура GMT+02:30:17 (Москован Пачхьалкхан Университетан Красни Преснян обсерваторин дохаллица).

1919 шеран 1 июлехь РСФСР ХККх йолайо махкахь сахьтан асанийн система[5], цу тӀе Москох йукъайахийтира 2-гӀачу административан сахьтан аса, цуьнан хан хила йезара GMT+2. 2-гӀачу асанна йукъатуьхира кхин а мехкаш малхбалехьара меридианал 37,5° — Архангельск, Вологда, Ярославль, Кострома, Иваново, Владимир, Рязань, Тула, Липецк, Воронеж, Дон-тӀера-Ростов.

Мехкан цхьа могӀа регионашкахь стандартан хан сахьт хийцаран хьалхарчу дийнахь лелаш дара аьхкенан хан - Москохахь иза догӀура GMT+4:30:17, цигара сахьташ дӀасадахийтира юха 30 минот 17 секунд[6] — фактехь хилира «асана ханна плюс 2 сахьт» (GMT+4) дехьадовлар. 1919 шеран гурахь сахьт дехьа ца даьккхира 1 сахьт йуханехьа бен. Москохан хан хилира GMT+3 (барта маттахь олу декретан хан), иза лийлира 1924 шеран май кхаччалц, 1921 шо доцург, хан хийцира GMT+4 тӀера GMT+5 кхаччалц. 1924 шеран 2 майхь дуьйна москохан хан йогӀуш хилира GMT+2.

2-гӀа а, 3-гӀа а административан хенан асанан официалан доза, 1919 шеран 8 февралехь динчу омарца[5], коьртачу декъана цӀерпоштан некъашца а, хишца а лелара, 37,5° меридианан малхбалехьа. Цуьнца цхьаьна цхьа могӀа регионашкахь лелайора шина хенан асанан хан, цуо новкъарлонаш йора транспортан зӀенаш кхиорехь. Цундела тӀаьхь-тӀаьхьа оцу кӀошташкахь Москохан хан лело йолайелира церан малхбалерчу декъехь.

1930 шеран 16 июнан сацамца[7] мехкан йерриг регионашкахь сахьаш цхьа сахьт хьалхадехира асанан ханна дуьхьала 1930 шеран 21 июнехь дуьйна. Иштта Москохахь UTC+3 йогӀа хан хӀоттийра, цунна тӀаьхьа цӀе йелира москохан декретан хан» йа — москохан хан.

Москох хан, UTC+3, лело йолийра (къаьсттина 1957 шерал тӀаьхьа) 3-гӀа административан сахьтан зонан дуккха а регионашкахь лелаш йара аьхкенан хан UTC+4, иза баккъалла а дара оцу регионашкахь аьхкенан хан дӀайаккхар. Москохан сахьтан асанан малхбалехьара доза малхбалехьа дехьадоладелира. Цхьана муьрехь Москохахь сахьт лело долийра 4-гӀа сахьтан асанан регионашкахь — Коми Автономин Советийн Социалистийн Республикехь а, Ненцойн къоман округехь а.


Билгалдахарш

[нисйе бӀаьра | нисйе]
  1. ↑ 1 2 3 SuperWEB2. Микроданные переписи 2002 2010 гг. Кху чуьра архивйина оригиналан 2018 шеран 15 июнехь
  2. ↑ Климат Новгородской области Архивйина 2018-01-10 — Wayback Machine
  3. ↑ Федеральный закон "Об исчислении времени" от 03.06.2011 N 107-ФЗ (последняя редакция) / КонсультантПлюс. www.consultant.ru. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 25 март. Архивйина 2016 шеран 20 апрелехь
  4. ↑ Мировое время. Сколько сейчас времени в разных городах и странах. Точное время. Часовые пояса. dateandtime.info. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 25 март. Архивйина 2021 шеран 15 августехь
  5. ↑ 1 2 Декрет СНК РСФСР от 8 февраля 1919 года «О введении счёта времени по международной системе часовых поясов». ТӀекхочу дата: 2015 шеран 14 май. Архивйина 2018 шеран 28 ноябрехь
  6. ↑ Блог о часовых поясах России и мира. Международное (поясное) время Архиван копи 2014 шеран 11 октябрехь дуьйна Интернетан архив#Проекташ — Русский астрономический календарь-ежегодник, 1923.
  7. ↑ Постановление СНК СССР от 16 июня 1930 года № 60 «О переводе часовой стрелки вперёд на один час». ТӀекхочу дата: 2015 шеран 14 май. Архивйина 2016 шеран 4 мартехь

Хьажоргаш

[нисйе бӀаьра | нисйе]


Хьост — «https://ce.ruwiki.ru/w/index.php?title=Екимовщина&oldid=12044443»