Семилуки
| ГӀала | |||||
| Семилуки | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| оьрс. Семилуки | |||||
 | |||||
|
|||||
| 51°41′00″ къ. ш. 39°02′00″ м. д.HGЯO | |||||
| Пачхьалкх |
 Росси |
||||
| Область | Воронежан область | ||||
| Муниципалан кӀошт | Семилукин кӀошт | ||||
| Истори а, географи а | |||||
| Йиллина | 1615 | ||||
| Майда |
|
||||
| Центран локхалла | 130 | ||||
| Сахьтан аса | UTC+3 | ||||
| Бахархой | |||||
| Бахархой | 24529 стаг (2010[1]) | ||||
| Идентификаторан терахьаш | |||||
| Телефонан код | +7 47372 | ||||
| Поштан индекс | ? | ||||
| Автомобилан код | 36, 136 | ||||
| Код ОКАТО | 20249501000 | ||||
| Код ОКТМО | 20649101001 | ||||
| semiluki-gorod.ru | |||||
| Картин тӀехь | |||||
 
|
|||||
![Байракх[d]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Semiluki_(Voronezh_oblast).png)
.gif)
Семилуки (оьрс. Семилуки) — Российн Федерацин гӀала, Воронежан областан Семилукин кӀоштан административан центр.
Климат
Кхузахь климат барамера континенталан йу. Климатан Ӏаткъам бо Байкалхьалхара, Алтайра, Монголера Кхазакхстанехула йогӀу климаткхолларан семано (Воейковн сема)[2].
Бахархойн дукхалла
| Бахархойн дукхаллин хийцам | |
| 2002[1] | 2010[1] |
| 23794 | 24529 |
Сахьтан аса
Москохан хан (МСК, инг. MSK) — Москох гӀала — Российн Федерацин коьрта шахьар лаьтта сахьтан зона[3]. Лела дукхачу регионашкахь Российн европин декъехь. 2014 шеран 26 октябрехь дуьйна йогӀа UTC+3.
1919 шарахь Россехь дуьненайукъара сахьан асанийн система йукъайаьккхинчул тӀаьхьа дуьйна хӀинццалц Москохан хенан UTC (GMT) хан хийцайалар хила тарло UTC+2 тӀера UTC+ 4 кхаччалц. Ӏаьнан заманахь а, аьхка UTC+2 тӀера UTC+5 кхаччалц. 2011 шеран 27 мартера 2014 шеран 25 октябре кхаччалц догӀура UTC+4.
Москохан махкахула чекхйолу меридиан 37,5° м-бузе. д., иза ду доза 2-гӀачу (UTC+2) а, 3-гӀачу а (UTC+3) географин сахьтан асанийн. ГӀалин йукъ лаьтта малхбузехь оцу дозанал, 3-гӀачу географин сахьтан асанехь. Москохан йуккъера Меттигера йуккъера мелхан хан — UTC+02:30:28 (йогӀу дохаллица 37,616°)[4].
1917 шо кхаччалц Москохахь официалан хан йогӀура GMT+02:30:17 (Москован Пачхьалкхан Университетан Красни Преснян обсерваторин дохаллица).
1919 шеран 1 июлехь РСФСР ХККх йолайо махкахь сахьтан асанийн система[5], цу тӀе Москох йукъайахийтира 2-гӀачу административан сахьтан аса, цуьнан хан хила йезара GMT+2. 2-гӀачу асанна йукъатуьхира кхин а мехкаш малхбалехьара меридианал 37,5° — Архангельск, Вологда, Ярославль, Кострома, Иваново, Владимир, Рязань, Тула, Липецк, Воронеж, Дон-тӀера-Ростов.
Мехкан цхьа могӀа регионашкахь стандартан хан сахьт хийцаран хьалхарчу дийнахь лелаш дара аьхкенан хан - Москохахь иза догӀура GMT+4:30:17, цигара сахьташ дӀасадахийтира юха 30 минот 17 секунд[6] — фактехь хилира «асана ханна плюс 2 сахьт» (GMT+4) дехьадовлар. 1919 шеран гурахь сахьт дехьа ца даьккхира 1 сахьт йуханехьа бен. Москохан хан хилира GMT+3 (барта маттахь олу декретан хан), иза лийлира 1924 шеран май кхаччалц, 1921 шо доцург, хан хийцира GMT+4 тӀера GMT+5 кхаччалц. 1924 шеран 2 майхь дуьйна москохан хан йогӀуш хилира GMT+2.
2-гӀа а, 3-гӀа а административан хенан асанан официалан доза, 1919 шеран 8 февралехь динчу омарца[5], коьртачу декъана цӀерпоштан некъашца а, хишца а лелара, 37,5° меридианан малхбалехьа. Цуьнца цхьаьна цхьа могӀа регионашкахь лелайора шина хенан асанан хан, цуо новкъарлонаш йора транспортан зӀенаш кхиорехь. Цундела тӀаьхь-тӀаьхьа оцу кӀошташкахь Москохан хан лело йолайелира церан малхбалерчу декъехь.
1930 шеран 16 июнан сацамца[7] мехкан йерриг регионашкахь сахьаш цхьа сахьт хьалхадехира асанан ханна дуьхьала 1930 шеран 21 июнехь дуьйна. Иштта Москохахь UTC+3 йогӀа хан хӀоттийра, цунна тӀаьхьа цӀе йелира москохан декретан хан» йа — москохан хан.
Москох хан, UTC+3, лело йолийра (къаьсттина 1957 шерал тӀаьхьа) 3-гӀа административан сахьтан зонан дуккха а регионашкахь лелаш йара аьхкенан хан UTC+4, иза баккъалла а дара оцу регионашкахь аьхкенан хан дӀайаккхар. Москохан сахьтан асанан малхбалехьара доза малхбалехьа дехьадоладелира. Цхьана муьрехь Москохахь сахьт лело долийра 4-гӀа сахьтан асанан регионашкахь — Коми Автономин Советийн Социалистийн Республикехь а, Ненцойн къоман округехь а.
Билгалдахарш
- ↑ 1 2 3 SuperWEB2. Микроданные переписи 2002 2010 гг. Кху чуьра архивйина оригиналан 2018 шеран 15 июнехь
- ↑ Физико-географическое расположение Архивйина 29 май 2023 — Wayback Machine
- ↑ Федеральный закон "Об исчислении времени" от 03.06.2011 N 107-ФЗ (последняя редакция) / КонсультантПлюс. www.consultant.ru. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 25 март. Архивйина 2016 шеран 20 апрелехь
- ↑ Мировое время. Сколько сейчас времени в разных городах и странах. Точное время. Часовые пояса. dateandtime.info. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 25 март. Архивйина 2021 шеран 15 августехь
- ↑ 1 2 Декрет СНК РСФСР от 8 февраля 1919 года «О введении счёта времени по международной системе часовых поясов». ТӀекхочу дата: 2015 шеран 14 май. Архивйина 2018 шеран 28 ноябрехь
- ↑ Блог о часовых поясах России и мира. Международное (поясное) время Архиван копи 2014 шеран 11 октябрехь дуьйна Интернетан архив#Проекташ — Русский астрономический календарь-ежегодник, 1923.
- ↑ Постановление СНК СССР от 16 июня 1930 года № 60 «О переводе часовой стрелки вперёд на один час». ТӀекхочу дата: 2015 шеран 14 май. Архивйина 2016 шеран 4 мартехь
Хьажоргаш
 | ХӀара йаззам табарна бакъхьа ду?: |
 | ХӀара чекхбаккханза йаззам бу Воронежан областан географех лаьцна. ГӀодехьа РУВИКИна, хӀара йаззам тӀебуьзна. |