Китово (Опочкан кӀошт)

56°40′59″ къ. ш. 28°49′01″ м. д.HGЯO
Хӏара йаззам РУВИКИ чуьра бу — маьрша энциклопеди



ДӀатесна эвла
Китово
оьрс. Китово
56°40′59″ къ. ш. 28°49′01″ м. д.HGЯO
Пачхьалкх  Росси
Область Пскован область
Муниципалан кӀошт Опочкан кӀошт
Истори а, географи а
Сахьтан аса UTC+3
Бахархой
Бахархой 0 стаг (2010[1])
Идентификаторан терахьаш
Поштан индекс 182350
Автомобилан код 60
Код ОКАТО 58254850009
Код ОКТМО 58654153162
Картин тӀехь
Китово картин тӀехь
Китово
Китово картин тӀехь
Китово

Китово (оьрс. Китово) — Российн Федерацин Пскован областан Опочкан кӀоштара дӀатесна эвла.

Бахархойн дукхалла

[нисйе бӀаьра | нисйе]
Бахархойн дукхаллин хийцам
2002[1] 2010[1]
0 0

Сахьтан аса

[нисйе бӀаьра | нисйе]
Map of Russia - Moscow time zone.svg

Москохан хан (МСК, инг. MSK) — Москох гӀала — Российн Федерацин коьрта шахьар лаьтта сахьтан зона[2]. Лела дукхачу регионашкахь Российн европин декъехь. 2014 шеран 26 октябрехь дуьйна йогӀа UTC+3.

1919 шарахь Россехь дуьненайукъара сахьан асанийн система йукъайаьккхинчул тӀаьхьа дуьйна хӀинццалц Москохан хенан UTC (GMT) хан хийцайалар хила тарло UTC+2 тӀера UTC+ 4 кхаччалц. Ӏаьнан заманахь а, аьхка UTC+2 тӀера UTC+5 кхаччалц. 2011 шеран 27 мартера 2014 шеран 25 октябре кхаччалц догӀура UTC+4.

Москохан махкахула чекхйолу меридиан 37,5° м-бузе. д., иза ду доза 2-гӀачу (UTC+2) а, 3-гӀачу а (UTC+3) географин сахьтан асанийн. ГӀалин йукъ лаьтта малхбузехь оцу дозанал, 3-гӀачу географин сахьтан асанехь. Москохан йуккъера Меттигера йуккъера мелхан хан — UTC+02:30:28 (йогӀу дохаллица 37,616°)[3].

1917 шо кхаччалц Москохахь официалан хан йогӀура GMT+02:30:17 (Москован Пачхьалкхан Университетан Красни Преснян обсерваторин дохаллица).

1919 шеран 1 июлехь РСФСР ХККх йолайо махкахь сахьтан асанийн система[4], цу тӀе Москох йукъайахийтира 2-гӀачу административан сахьтан аса, цуьнан хан хила йезара GMT+2. 2-гӀачу асанна йукъатуьхира кхин а мехкаш малхбалехьара меридианал 37,5° — Архангельск, Вологда, Ярославль, Кострома, Иваново, Владимир, Рязань, Тула, Липецк, Воронеж, Дон-тӀера-Ростов.

Мехкан цхьа могӀа регионашкахь стандартан хан сахьт хийцаран хьалхарчу дийнахь лелаш дара аьхкенан хан - Москохахь иза догӀура GMT+4:30:17, цигара сахьташ дӀасадахийтира юха 30 минот 17 секунд[5] — фактехь хилира «асана ханна плюс 2 сахьт» (GMT+4) дехьадовлар. 1919 шеран гурахь сахьт дехьа ца даьккхира 1 сахьт йуханехьа бен. Москохан хан хилира GMT+3 (барта маттахь олу декретан хан), иза лийлира 1924 шеран май кхаччалц, 1921 шо доцург, хан хийцира GMT+4 тӀера GMT+5 кхаччалц. 1924 шеран 2 майхь дуьйна москохан хан йогӀуш хилира GMT+2.

2-гӀа а, 3-гӀа а административан хенан асанан официалан доза, 1919 шеран 8 февралехь динчу омарца[4], коьртачу декъана цӀерпоштан некъашца а, хишца а лелара, 37,5° меридианан малхбалехьа. Цуьнца цхьаьна цхьа могӀа регионашкахь лелайора шина хенан асанан хан, цуо новкъарлонаш йора транспортан зӀенаш кхиорехь. Цундела тӀаьхь-тӀаьхьа оцу кӀошташкахь Москохан хан лело йолайелира церан малхбалерчу декъехь.

1930 шеран 16 июнан сацамца[6] мехкан йерриг регионашкахь сахьаш цхьа сахьт хьалхадехира асанан ханна дуьхьала 1930 шеран 21 июнехь дуьйна. Иштта Москохахь UTC+3 йогӀа хан хӀоттийра, цунна тӀаьхьа цӀе йелира москохан декретан хан» йа — москохан хан.

Москох хан, UTC+3, лело йолийра (къаьсттина 1957 шерал тӀаьхьа) 3-гӀа административан сахьтан зонан дуккха а регионашкахь лелаш йара аьхкенан хан UTC+4, иза баккъалла а дара оцу регионашкахь аьхкенан хан дӀайаккхар. Москохан сахьтан асанан малхбалехьара доза малхбалехьа дехьадоладелира. Цхьана муьрехь Москохахь сахьт лело долийра 4-гӀа сахьтан асанан регионашкахь — Коми Автономин Советийн Социалистийн Республикехь а, Ненцойн къоман округехь а.


Билгалдахарш

[нисйе бӀаьра | нисйе]
  1. 1 2 3 SuperWEB2. Микроданные переписи 2002 2010 гг. Кху чуьра архивйина оригиналан 2018 шеран 15 июнехь
  2. Федеральный закон "Об исчислении времени" от 03.06.2011 N 107-ФЗ (последняя редакция) / КонсультантПлюс. www.consultant.ru. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 25 март. Архивйина 2016 шеран 20 апрелехь
  3. Мировое время. Сколько сейчас времени в разных городах и странах. Точное время. Часовые пояса. dateandtime.info. ТӀекхочу дата: 2022 шеран 25 март. Архивйина 2021 шеран 15 августехь
  4. 1 2 Декрет СНК РСФСР от 8 февраля 1919 года «О введении счёта времени по международной системе часовых поясов». ТӀекхочу дата: 2015 шеран 14 май. Архивйина 2018 шеран 28 ноябрехь
  5. Блог о часовых поясах России и мира. Международное (поясное) время Архиван копи 2014 шеран 11 октябрехь дуьйна Интернетан архив#Проекташ — Русский астрономический календарь-ежегодник, 1923.
  6. Постановление СНК СССР от 16 июня 1930 года № 60 «О переводе часовой стрелки вперёд на один час». ТӀекхочу дата: 2015 шеран 14 май. Архивйина 2016 шеран 4 мартехь

Хьажоргаш

[нисйе бӀаьра | нисйе]