Лабазанов, Руслан Хамидович

Хӏара йаззам РУВИКИ чуьра бу — маьрша энциклопеди


Лабазанов Руслан
Лабазанов Руслан
 — март 1995
Правительствон корта Автурханов Ӏумар Джунитович
Когаметтаниг дарж дӀадаьккхина
 — март 1994
Президент Дудаев Джохар Мусаевич
Когаметтаниг дарж дӀадаьккхина
Дин Ислам
Вина терахь 1967({{padleft:1967|4|0}})
Вина меттиг Кхазакхийн ССР, ССРС
Кхелхина терахь 1996 шеран 31 май({{padleft:1996|4|0}}-{{padleft:5|2|0}}-{{padleft:31|2|0}})
Кхелхина меттиг Ичкери
ДӀавоьллина Девкар-Эвла, Соьлжа-ГӀалин кӀошт, Нохчийчоь, Росси
Да Лабазанов Хьамид
Парти Нийсо
Дешар Краснодаран физоьздангаллин институт
Корматалла кёкусинкай
Динлелор ислам[1]
ТӀеман гӀуллакх
ГӀуллакхан шераш ССРС 1985—1987
Нохчийн Республика Ичкери 1991—1994
Нохчийчоь 1994—1996
Пачхьалкх  ССРС→
 НРИ→
 Нохчийчоь
ЦӀе капитан
полковник
Латар Хенан советан ницкъашца Соьлжа-ГӀалин штурм
Нохчийчуьра хьалхара тӀом
ХӀокху терминан кхин а маьӀнаш ду, хьажа Лабазанов.

Лабаза́нов Русла́н Хами́дович; Нохчийн Республикин хенан советан.

Дешна йолу говзалла охьатохар латаран тренер йара, 1990 шо кхаччалц вехира Краснодарехь, хьоьхура кёкусинкай, малхбален латаршан меттигерчу ассоциацин президент вара. 1990-гӀа шераш долалуш рэкет лелош вара, лецира, этапе вохийтуш кхечира Нохчийн къоман шадолу халкъан Конгрессан ницкъашца Ӏедал дӀалоцуш бунт гӀаттийра, иза бахьнехь аравелира маршоне. Нохчийчохь къаьсттина хала хьал хӀоттийначу хенахь гергарло тасаделира Дудаевца, цуьнан хойн хьаькам а, цуьнан хьехамча хилира.

1994 шеран мартехь президентаца хиллачу дар-дацарца, герзаш тухуш меттигаш а нислуш, дуьхьал бевллачарна йукъавахара. Кхоьллира ах тӀеман а йолуш йолу политикин парти, тӀехьуо дӀакхийтира Автурхановх. Нохчийчуьра хьалхара тӀом боьдучу хенахь федералан ницкъашца болх беш вара. 1996 шеран 31 майхь вийна Девкар-Эвлаахь.

Биографи

Лабазанов Руслан вина Нохч-КIелой тайпанара ву[5].

№ 10 йолу училище чекхйаьккхина, спортан говзанчийн кандидат вара боксехь. Ишкол чекхйаьккхича гӀуллакхехь вара Белоруссин тIеман гуонаннехь, спортротехь. Эскарера ваьлча дӀахӀоьттира Краснодаран физоьздангаллин институтан спортан медицинан факультетекёкусинкай инструктор болх бира рэкет лелийра[6].

1990 шарахь Лабазанов лецира Дон тӀиера Ростовхь стаг веран шеко йолушталораш дарнаНГIАССРе цуьнан гергарнаш бехачу чохь валла дехьаваккха буьйлабелира, иштта иза кхечира Соьлжа-ГӀалин СИЗО[1].

Ичкерехь

1991 шеран октябрехь бунт гӀаттийра талламан набахтехь, иза бахьнехь чубоьхкинарш арабевлира. Бунт гӀаьттанчу набахтера, герз тоха новкъарло йеш болу зударий а, кхиана бовланза кхелйина бераш а арадахархьама бахийтина болу барт баран тобан декъашхой, Ю. М. Лучинскийс а, А. С. Куликовс а цуьнан сурт хӀоттийра, спортсмен, дика тӀейоьхна бедар, акцент йоцуш къаьсттина хала хьал хӀотто хьаьжира, Лабазановс кхоьллира чубоьхкина хиллачу авторитетан, иза бахьнехь цуьнан тоба шен хе хӀоттийраНРИ президентан этносийн гӀуллакхийн хьехамча хӀоттийракапитан[3].

Цхьаболчу хаамашца, 1992—1993 шерашкахь къайлаха Кавказехь герз духкуш вара. ГӀаравелира нохчийн Робин Гуд санна, бехаш болчаьргар схьа а доккхуш, мискачарна дӀа а лушРэмбо» харц цӀе йара[3].

Оппозицехь

1994 шеран мартехь Дудаевца дар-дацар хилира, герзаш а тухушРФ пачхьалкхан думо схьахьедарехь Ичкерера политикин хьолан декъашхойх уггар ладамечех цхьаъ хилира иза[15]. В мае 1994 года[4], цуо кхайкхийра «Нийсо» парти кхоллар[3]. «Нийсо» арайелира Дудаевн раж йемалйеш[4]. «Нийсо» партин корта хилла Лабазановс хӀоттийра ша Дудаевн дуьхьал. Соьлжа-ГӀалин 4-гӀачу микрокӀоштехь дуккха а гӀаьтнаш йолу нах беха цӀа дӀалаьцна, Лабазановс кхоьллира оцу чохь шен штаб, цӀенох гӀап йира, бетонийн пилтанашца а, герз тохаран Ӏуьргашца а чӀагӀвелира[16].

2 июнехь Лабазановшен агӀончашца герзаца тӀелетира Радион цӀеннаШейх Мансуран цӀарахчу майданахь, пачхьалкхан президентега а, вице-президентега а сихха болх охьабилла бохура царакортош бохуш байираМинутка майданехьчӀира кхайкхийра президентан Дудаевн[11][6][10].

Оцу шеран августехь Лабазановс зӀе хӀоттийра Дудаевн рожан дуьхьал йолчу коьртачу тобанашца, дуьхьал болчеран тӀеман куьйгаллан йукъа вахара, Дудаевн дуьхьала гӀаттамхойн цхьана тобана куьйгалле а хӀоьттираУстар-ГӀордойхь база кхоьллира, Устар-ГIордойИчкерин Президентан куьг долуш кехаташ гойтура[16]. Маьхкдаьттасурсаташна къоладарна бехке вира оцу хенара НРИ маьхкдаьттан промышленностан министр Албаков Адам, иза бахьнехь Лабазановн цуьнца доккха мостагӀалла дара. Цхьацца хаамашца, оцу къийсамехь вийра АлбаковгӀеран цхьа ваша[11].

1994 шеран 5 сентябрехь Лабазановн тоба Устар-ГӀордойхь хӀаллакйира дудаевгӀараГелаев Русланан куьйгаллицаДегIастане, 20 стаг гергга вен а вуьйшМашаркхолларан тобанах Девкар-Эвлахь[3][28].

Октябрехь-ноябрехь Лабазановс дакъалецира тӀемашкахь Нохчийчоьнан Хенан советан агӀора. Цуьнан куьйгаллера тоба 15 октябрехь Соьлжа-ГӀалин чуйахара микрокӀоште чубаьхкира уьш. Цул тӀехьа, Дудаевн ницкъаш дуьхьала лата болабелира, Лабазановн тобана гуо бира (Автурхановн тоба цӀеххьана йухайелираСоьлжа-ГӀалин коьрта тӀелатар долуш Лабазановн тоба Минутка майданхула гӀалин чуйан йезаш йара, цигара тӀейан йезара президента гӀалинаполковникан къасторан хьаьркаш, хууш дац, и чин цунна хьан йеллераФКХГI полковникан чин цунна йелла Степашин Сергейсроссийн эскаран чинаш[4][10].

Нохчийчуьра хьалхара тӀом

Коьрта йаззам: Нохчийчуьра хьалхара тӀом

Нохчийчуьра хьалхара тӀом боьдуш Лабазанов мосийттаза йукъалийлира российн эскаршна а, Дудаевн кхолламашна аОьрз-ГIалахь инарлица Куликовца, и шиъ вевзаш вара СИЗОра бунтера дуьйна. ТӀеххьарчун дехарца, российн эскар Устар-ГӀордойн тӀелатале Лабазановс Дудаевн агӀора нохчашна йукъахь бира пропагандин болх[7]. Шен балхехь иза гӀертара йукъаозо къаной а, динан куьйгалхой а, амма, цуо дийцарехь, барт бечу хенахь цара цхьан дакъа а ца лацара, кхечеран омраш кхочуш а дора[34]. Дудаевн цхьана кхолламера герз схьадоккхуш российн эскарша оьшучу хенахь эвакуаци йира[7] Лабазановн кхаа зудчух цхьанна[35], доьзалхочух йолчунна[7].

Кхалхар

1995 шеран аьхка Лабазанов политикин гена велира[11]. Валале масех де хьалха иза вен гӀиртира, аьтту ца белира. 1996 шеран 31 майхь иза карийра герз тоьхна Девкар-Эвлахь[28][36]. Вер бахьнех а, вийначарех а шортта эладиташ дара[10]. Цхьаъ царех, нохчийн сепаратисташлахь а, российн оппозицийн гуонашкахь а лелаш дерг, иза вийнера шен хуочо[25] йа шен агӀончашха цхьамма[8].

Билгалдахарш

  1. ↑ Лучинский Ю. М. Лобзик. Или память о полевом командире (2004). ТӀекхочу дата: 2016 шеран 24 июнь. Архивйина 2013 шеран 20 июлехь
  2. ↑ 1 2 3 Музаев, 1995, с. 75.
  3. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Михайлов, 2000, с. 29.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 Черкасов, 1998.
  5. ↑ Головлёв, 2007, с. 279.
  6. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Прокопенко, 2015.
  7. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Куликов, 2002, Мятежная территория.
  8. ↑ 1 2 Михайлов, 2000, с. 28.
  9. ↑ Сухов, 2001, с. 52.
  10. ↑ 1 2 3 4 5 Askerov, 2015, Labazanov, Ruslan, p. 147.
  11. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Зелев, 2012.
  12. ↑ 1 2 3 4 5 6 Кольев, 1997.
  13. ↑ Головлёв, 2007, с. 150.
  14. ↑ Tishkov, 1997, p. 207.
  15. ↑ 1 2 Зенькович, 2010, с. 568.
  16. ↑ 1 2 3 4 О Руслане Лабазанове с момента 1 мин 0 с YouTube чохь, йолало тӀера 60-й сек
  17. ↑ Гродненский, 2004, с. 105.
  18. ↑ Головлёв, 2007, с. 149.
  19. ↑ 1 2 Музаев Т. Выпуски политического мониторинга: Чеченская Республика. www.igpi.ru (1998 шеран январь). ТӀекхочу дата: 2015 шеран 11 сентябрь. Архивйина 2013 шеран 30 августехь
  20. ↑ Михайлов, 2000, с. 70.
  21. ↑ 1 2 Гродненский, 2004, с. 544.
  22. ↑ Сухов, 2001, с. 21.
  23. ↑ Гродненский, 2004, с. 106.
  24. ↑ Черкасов, 1998, с. 255.
  25. ↑ 1 2 Eldin, 2011, Notes.
  26. ↑ Михайлов, 2000, с. 78.
  27. ↑ Askerov, 2015, Gelayev, Ruslan, p. 107.
  28. ↑ 1 2 Сухов, 2001, с. 53.
  29. ↑ Черкасов, 1998, с. 31.
  30. ↑ Чеченская оппозиция YouTube чохь
  31. ↑ Гродненский, 2004, с. 111.
  32. ↑ Михайлов, 2000, с. 30.
  33. ↑ Гродненский, 2004, с. 111.
  34. ↑ Tishkov, 1997, pp. 108—109.
  35. ↑ Tishkov, 1997, p. 108.
  36. ↑ Михайлов, 2000, с. 96.

Литература

Оьрсийн маттахь

  • Музаев Т. Чеченская республика: органы власти и политические силы. — М.: Панорама, 1995. — 177 с. (оьр.)
  • Кольев А. Н. -->Чеченский капкан: Путь к неизбежности. — М.: Библиотека конгресса русских общин, 1997. — 208 с. — 1000 экз. (оьр.)
  • Черкасов А. Россия — Чечня: цепь ошибок и преступлени / ред. О. П. Орлов. — Звенья, 1998. — 398 с. — ISBN 978-5-787-00021-4. (оьр.)
  • Михайлов А. Г. -->Чеченское колесо. — bookscafe.net, 2000. — 97 с. — ISBN 978-5-89048-100-9. (оьр.)
  • Сухов И. Чечня теневая и официальная: специальный информационный обзор. — Центр политической информации, 2001. — 125 с. (оьр.)
  • Гродненский Н. Н. Неоконченная война: История вооруженного конфликта в Чечне. — Мн.: Харвест, 2004. — 672 с. — (Военно-историческая библиотека). — 5000 экз. — ISBN 978-985-13-1454-4. (оьр.)
  • Головлёв А. А. Очерки о Чечне (природа, население, новейшая история). — Вектор-С, 2007. — 295 с. — ISBN 978-5-913-08014-1. (оьр.)
  • Гродненский Н. Н. Первая чеченская. История вооружённого конфликта. — Мн.: Современная школа, 2008. — 720 с. — ISBN 978-985-513-326-2. (оьр.)
  • Зенькович Н. А. 1994. Россия. В шаге от распада. — СПб.: ОЛМА Медиа Групп, 2010. — 608 с. — ISBN 978-5-373-03710-5.
  • Зелев А. Ю. Л—С // Знаменитые чеченцы и ингуши. Энциклопедия. — samlib.ru, 2012. (оьр.)
  • Куликов А. В. Тяжёлые звёзды. — М.: Война и Мир, 2002. — 565 с. — ISBN 978-5-894-00003-9. (оьр.)
  • Прокопенко И. С. -->Чеченский капкан: между предательством и героизмом. — Litres, 2015. — 1756 с. — ISBN 978-5-457-19467-0. (оьр.)

Кхечу пачхьалкхийн меттанашкахь

  • Tishkov V. Ethnicity, Nationalism and Conflict in and after the Soviet Union: The Mind Aflame / нохч., нохч.. — L.: нохч., 1997. — 334 p. — ISBN 0-7619-51849. (ингалс.)
  • Eldin M. -->The Sky Wept Fire: My Life as a Chechen Freedom Fighter. — L.: Portobello Books, 2011. — 304 с. — ISBN 978-1-846-27392-6. (ингалс.)
  • Askerov A. -->Historical Dictionary of the Chechen Conflict. — N. Y.: нохч., 2015. — 310 с. — ISBN 978-1-4422-4925-7. (ингалс.)
Хьост — «https://ce.ruwiki.ru/w/index.php?title=Лабазанов,_Руслан_Хамидович&oldid=12238502»